Borča je mega naselje sa skoro 70.000 stanovnika

Borča, naselje na levoj obali Dunava, prema poslednjim podacima ima skoro 70.000 stanovnika, više nego čak osam beogradskih opština – Vračar, Savski venac, Stari grad, Surčin, Sopot, Barajevo, Mladenovac i Lazarevac!

Jedno je od najstarijih naselja u Pančevačkom ritu, udaljeno je od centra Beograda manje od deset kilometara i podeljeno na tri mesne zajednice: Stara Borča, Nova Borča i Borča Greda.

Prema rečima profesora istorije u penziji Jovice Stankova (75), Borča se spominje još u 14. veku.

– Borča i Ovča su prvo bila ostrva, i to su sve bili ostaci nekadašnjeg Panonskog mora. Sadašnja Stara Borča jedina je bila pristupačna za naseljavanje i tu su nekada živeli naši preci. Prvo naselje nastalo je izgradnjom crkve 1798. godine, a potom i škole dve godine kasnije. U početku je Borča bilo ribarsko naselje da bi kasnije ljudi počeli da se bave stočarstvom, a uz to i poljoprivredom i zemljoradnjom. Tada je sve bilo pod Austrougarskom i četiri ulice, od pravoslavne do katoličke crkve, izgrađene su u tom stilu. Onda se naselje postepeno širilo, vreme je prolazilo, a jedino je ribarenje i do dan-danas ostalo svima nama u genima – započinje priču Jovica Stankov.

Prema njegovim rečima, u Borči danas nije ništa ostalo isto.

– Ono što mi je najdublje ostalo u sećanju su bili blatnjavi i neuređeni putevi. Znam da su mi se roditelji ljutili kada bih se iz škole vratio prljav. Ipak, pored kuća su svi imali uređene staze popločane ciglom jer je u blizini bila ciglana i svaki seljak je pekao ciglu. Međutim, kad je počelo veće naseljavanje, sve se promenilo. Počela je drugačija vrsta gradnje. Posle rata u Borči je bilo 1.500 stanovnika, a sada ih ima znatno više – objašnjava profesor.

Posebna ekspanzija počela je gradnjom Pupinovog mosta. Gradilišta se pružaju celim naseljem, sve je u izgradnji, ruše se čak i starije kuće kako bi se izgradile nove šestospratnice. Borča je danas podeljena na nekoliko delova: Centar 1, 2 i 3, Borča Greda, koja obuhvata Centar 4 i 5; Stara Borča, ali i naselje Crvenka kao njen sastavni deo.

U Borči danas postoje tri osnovne škole, mladi se bave sportom, golubarstvom, pecanjem…

– Drago mi je da sam svoje detinjstvo proveo upravo u Borči jer ona ima mnogo prednosti u odnosu na naselja bliža centru grada. Zelenilo i veliki broj sportskih terena bili su i ostali glavno mesto za okupljanje dece i mladih. Noćni provod je u ekspanziji poslednjih godina, a uglavnom su to klubovi gde se sluša folk muzika. Ipak, moramo da odlazimo do centra kako bismo odgledali film ili neku dobru predstavu – objašnjava 27-godišnjak Uroš Bakić, i dodaje da mladi leto uglavnom provode na kupalištu pored Dunava.

U Borči ima mladih ljudi koji se bave i dalje poljoprivredom i koji su ostali sa svojim roditeljima da obrađuju zemlju, mada se većina ipak odlučila za završavanje fakulteta i za češći boravak u centru grada.

– Prevoz je zadovoljavajući, imamo autobuse 95 i 96, koji često idu, mada su česte i gužve. Sa njima možemo do centra dok nas linija 85 povezuje sa Novim Beogradom i Banovim brdom – objašnjava studentkinja Marija Kolarić.

Borča je poznata i po sportistima, kajakašicama Nikolini i Oliveri Moldovan, fudbaleru Stefanu Saviću, dok je za navijače Partizana sveto mesto zgrada gde je živeo Saša Ilić. Na njenoj fasadi ispisano je “Jedan je Ilić kapiten 22”.

Tržni centar i prvi doček

Ovo naselje može da se pohvali da je prošle godine dobilo i svoj prvi tržni centar, a imali su organizovan lokalni doček Nove godine.

Borča je bila opština još 1952. godine

Borča je još 1952. dobila status opštine, baš kao i Krnjača, Ovča i Padinska skela. Tri godine kasnije one su ujedinjene pod imenom Krnjača da bi konačno 1965. bile pripojene Paliluli. Pred svake lokalne izbore političari se utrkuju u obećanjima da će Borča dobiti status opštine, ali nijedna vlast to još nije sprovela u delo.

Ukoliko Vas zanima još istorijskih članaka, možete ih pročitati na našem blog/portalu:
Istorija Hrama Svetog Oca Nikolaja u Borči
Istorija naselja Borča doseže čak od XV veka
Istorija nasipa na levoj obali Dunava u Beogradu
70 godina od oslobođenja Borče (1944 – 2014)
80 godina od otvaranja Pančevačkog mosta (1935 – 2015)

Ukoliko volite stare fotografije i njih možete videti na našem blog/portalu:
Galerija | Borča u periodu Drugog svetskog rata (1943.-1944.)
Galerija | Pančevački most u periodu od 1927. do 1946.

Izvor: Blic